Hersengolven en hun belang voor slaap

Alfa, Theta, Delta – tijdens de slaap kunnen we verschillende activiteiten in onze hersenen waarnemen. Hersengolven veranderen ook afhankelijk van de slaapfase. Lees hier meer over de betekenis van de verschillende hersenfrequenties en welke hersengolven specifiek tijdens de slaap voorkomen.

Inhoudsopgave:

1. Hoe ontstaan ​​hersengolven?
2. Welke hersengolven zijn er?
3. Welke rol spelen hersengolven bij slaap?
4. Kunnen hersengolven beïnvloed worden?
5. Conclusie

1. Hoe ontstaan ​​hersengolven?

De menselijke hersenen bestaan ​​uit ongeveer 80 miljard zenuwcellen, neuronen genaamd, die met elkaar in verbinding staan ​​en met elkaar communiceren door middel van elektrische impulsen. Elk van deze impulsen genereert minuscule elektromagnetische golven met een frequentie tot 100 trillingen per seconde (100 hertz). De vele verschillende golven overlappen elkaar en vormen een elektromagnetisch patroon dat kan worden gemeten met behulp van elektro-encefalografie (EEG). Speciale elektroden worden op de hoofdhuid bevestigd om de elektrische activiteit te registreren.

De verschillende hersengolven kunnen worden gekoppeld aan specifieke bewustzijnstoestanden en activiteiten. Hoe intensiever de hersenen werken, hoe sterker de impulsen en trillingen van de zenuwcellen. Welke hersengolven op een bepaald moment overheersen, kan daarom informatie geven over hersenactiviteit en de huidige toestand van onze hersenen en ons bewustzijn aangeven.

2. Welke hersengolven zijn er?

In de regel worden er 5 typen hersengolven onderscheiden op basis van hun trillingsspectrum: gamma-, bèta-, alfa-, theta- en delta-golven.

Gamma (ongeveer 40-100 Hz)

Gammagolven zijn zeer snelle hersengolven die een snelle informatieoverdracht van het ene hersengebied naar het andere mogelijk maken. Ze komen uitsluitend voor in wakende toestand en zijn sterker aanwezig wanneer we veeleisende taken uitvoeren die een hoge mate van concentratie en prestatie vereisen. Gammagolven zijn nog weinig onderzocht, maar wetenschappers vermoeden nu dat ze ook verband houden met de coördinatie van celnetwerken in de hersenen.

Bèta (12 – 40 Hz)

Bètagolven kunnen worden gemeten wanneer we in een alerte, wakende toestand zijn en zijn daarom de hersengolven die overdag overheersen bij een normaal, gezond persoon. Ze geven een toestand aan waarin we volledig bewust, ontvankelijk en gefocust zijn.

Lage bètafrequenties vertegenwoordigen een ontspannen maar alerte toestand. Het middelste bètabereik komt overeen met een gezonde waaktoestand met normale prestaties. Een hoog bètagolfbereik daarentegen duidt op een verhoogde afgifte van stresshormonen en kan duiden op angst, stress of nervositeit.

Alfa (8 – 12 Hz)

Alfagolven zijn iets langzamer dan bètagolven. Ze treden meestal op wanneer we van de waaktoestand naar de rusttoestand overgaan en vormen een brug tussen het bewuste en het onderbewuste. Terwijl we wakker zijn, zijn we erg passief en ontspannen. Onze concentratie en het vermogen om informatie op te nemen zijn verminderd, en we bevinden ons in een soort stand-bystand die ook tot slaap kan leiden. Alfagolven worden geassocieerd met een hoog leer- en geheugenvermogen, wat ook merkbaar kan zijn tijdens de overgang in of uit de slaap. Degenen die 's ochtends bij het ontwaken van de theta-reeks (slaap) naar een semi-slaap (alfa-reeks) overgaan, hebben een grote kans om hun herinneringen te onthouden. Dromen herinneren.Als we daarentegen direct naar de bèta-toestand overschakelen, kunnen we ons niet meer herinneren wat we gedroomd hebben.

Theta (4 – 8 Hz)

Wanneer we langzaam van waken naar slapen overgaan, zijn thetagolven voornamelijk te zien in het EEG. Ze ontstaan ​​in een toestand waarin het bewuste zich terugtrekt en het onderbewuste steeds actiever wordt. Thetagolven worden daarom meestal waargenomen bij het inslapen, in het licht. Slaapfasen, droomslaap (REM-slaap), maar ook in diepe meditatie of hypnotische trance. Bijzondere kenmerken van deze fase zijn een sterke fantasie, een hoge mate van levendige verbeelding en het verlies van de bewuste denkfunctie, wat typisch is voor de Droomfasen van slaap.

Delta (0,5 – 4 Hz)

Langzame deltagolven komen voornamelijk voor tijdens de diepe slaap en worden zelden waargenomen tijdens de wakkere uren. Tijdens deze fasen slapen we diep omdat ons bewustzijn volledig is uitgeschakeld. Het lichaam concentreert zich in plaats daarvan op regeneratieve en helende processen; groeihormonen worden vrijgegeven en de gezondheid van alle cellen en organen wordt gewaarborgd. Om deze reden wordt diepe slaap beschouwd als een van de belangrijkste herstelperiodes van het lichaam, een periode die we nooit bewust ervaren, maar die we hard nodig hebben.

3. Welke rol spelen hersengolven bij slaap?

Elke nacht doorlopen we verschillende slaapcycli, die verdeeld zijn in vier Slaapfasen In elk van deze slaapfasen gebeurt er iets anders in onze hersenen: de Het geheugen wordt gevormd, geheugen is gekoppeld, of de energievoorraden in de lichaamscellen worden aangevuld. Door deze verschillende activiteiten ontstaan ​​er zeer specifieke hersengolven in de individuele slaapfasen.

Als we slapen, komen we tot rust en neemt onze bewuste activiteit af. Slaap wordt daarom vooral geassocieerd met de langzamere theta- en deltagolven in de hersenen.

Voor het slapengaan Idealiter beginnen we te ontspannen en onze activiteit te verminderen. Bètagolven vertragen tot alfagolven, en we komen in een kalme, misschien zelfs slaperige toestand. Bij het in slaap vallen Meestal veranderen de alfagolven in langzame thetagolven, het bewustzijn vervaagt en we vallen in een lichte slaap. Overgang naar diepe slaapfase we bevinden ons dan in het deltagolfgebied. In het volgende REM-slaap De hersenactiviteit neemt weer toe, we dromen en er ontstaan ​​voornamelijk thetagolven.

Hersenactiviteit is ook sterk verbonden met energiemetabolisme. Omdat bijna elke neuronale impuls energie vereist, is het energieverbruik aanzienlijk hoger tijdens periodes van hoge activiteit (gamma, bèta) dan tijdens periodes van verminderde activiteit. Tijdens diepe slaap (deltagolven) is het energieverbruik in de hersenen 40% lager dan tijdens waaktoestand. Dit is ook de reden waarom (Diepe) slaap zorgt ervoor dat we onze energiereserves aanvullen en de volgende dag letterlijk vol energie beginnen.

Ontwaken uit de slaap kan leiden tot de bètagolven die kenmerkend zijn voor de waaktoestand via alfagolven, of het kan direct overgaan van de onbewuste theta-toestand naar de bèta-toestand. Degenen die de halfslaaptoestand overslaan, herinneren zich hun dromen echter minder goed dan degenen voor wie alfagolven dienen als een brug terug naar het bewustzijn.

Het meten van hersengolven speelt een belangrijke rol bij slaaponderzoek, omdat het informatie kan verschaffen over wanneer we ons in welke slaapfase bevinden.Het EEG is daarom een ​​integraal onderdeel van de zogenaamde polysomnografie (PSG), die in de slaapgeneeskunde als de gouden standaard geldt voor de diagnose van Slaapstoornissen geldt.

4. Kunnen hersengolven beïnvloed worden?

Het menselijk brein wordt gekenmerkt door een hoge mate van aanpassingsvermogen, ook wel plasticiteit genoemd. Dit stelt het in staat zijn activiteit aan te passen aan invloeden van buitenaf als deze een bepaald ritme voorschrijven. Dit kan met name nuttig zijn bij ziekten zoals Parkinson of Alzheimer, die gepaard gaan met een veranderde hersenactiviteit.

Tot op zekere hoogte kunnen we ook leren onze hersengolven zelf te veranderen door onze bewustzijnstoestand te sturen, bijvoorbeeld door meditatie of hypnose. Dit werkt echter niet in alle frequentiebanden. Hersengolven kunnen het best beïnvloed worden in de bèta- en alfafrequenties, oftewel in de actieve en passieve waaktoestand.

Manieren om hersengolven te beïnvloeden:

• Meditatie/Hypnose
• Akoestische signalen (bijv. binaurale ritmes, Geluiden met bepaalde frequenties)
• Visuele stimuli (bijv. stroboscooplichttherapie)
• Neurofeedback
• Elektromagnetische stimulatie (bijv. transcraniële magnetische stimulatie)

5. Conclusie

• Hersengolven worden gecreëerd door elektrische impulsen in de hersenen en zijn gerelateerd aan de staat van bewustzijn en activiteit

• Er zijn 5 soorten golven gebaseerd op frequentie: Gamma, Beta, Alpha, Theta en Delta

• Tijdens de slaap komen vooral theta- (lichte slaap, REM-slaap) en delta-golven (diepe slaap) voor

• Hersengolven kunnen gedeeltelijk worden beïnvloed, bijvoorbeeld door meditatie, hypnose, akoestische en visuele stimuli of speciale neurofeedback- en stimulatietherapieën.

Hartelijke groeten en tot snel!