Wat is lucide dromen?

Je eigen dromen kunnen beheersen klinkt superspannend. Maar kunnen we echt dromen terwijl we volledig bij bewustzijn zijn, ook al blijft het lichaam slapen? Hier leggen we je uit wat er achter het fenomeen lucide dromen zit en of we kunnen leren onze dromen onder controle te houden.

Inhoudsopgave:

1. Wat is een lucide droom?
2. Hoe ontstaat een lucide droom?
3. Wat is het nut van lucide dromen?
4. Leer lucide dromen
   1. Droomgeïnitieerde methode (DILD)
   2. Awake-geïnitieerde methode (WILD)
5. Conclusie

1. Wat is een lucide droom?

Een lucide droom, ook wel lucide droom genoemd, is een droom waarin de slaper zich er volledig van bewust is dat hij momenteel droomt en hij de droomactie actief kan controleren. Tijdens een lucide droom ben je mentaal ‘wakker’ en weet je dat je lichaam zelf slaapt en dat wat je ervaart gedroomd wordt. Je bent niet alleen in staat de droom als zodanig waar te nemen, maar je kunt zelfs controleren en beïnvloeden wat er in de droom gebeurt. Uit onderzoek blijkt dat één op de twee mensen ooit in hun leven een lucide droom heeft gehad.

Lucide dromen worden vaak intenser ervaren en lijken in hun beleving op een echte gebeurtenis. Omdat de droom echter fictief blijft en we niet gebonden zijn aan regels of natuurwetten, kunnen in een lucide droom ook onrealistische situaties worden ervaren, bijvoorbeeld door te vliegen of te teleporteren naar een andere plek. De droomsituatie kan aan het begin van het dromen meestal niet worden beïnvloed. Daarom kunnen nachtmerries ook tijdens lucide dromen optreden en nog indrukwekkender worden waargenomen.

Je kunt in dit artikel ontdekken waarom we überhaupt dromen.

2. Hoe ontstaat een lucide droom?

Lucide dromen komen doorgaans voor tijdens de REM-slaapfasen. Hoewel dromen over het algemeen voorkomen in alle slaapfasen, komen ze vaker voor tijdens de REM-slaap en worden ze bijzonder intensief ervaren. Tijdens deze fase is ons zenuwstelsel zeer actief en worden de spieren geblokkeerd door natuurlijke slaapverlamming. Lucide dromers komen dan tot bewustzijn in een soort tussentoestand tussen wakker zijn en dromen, wat geheel toevallig kan gebeuren of opzettelijk tot stand kan worden gebracht.

In sommige onderzoeken is waargenomen dat bepaalde hersengebieden significant actiever zijn tijdens een lucide droom en dat het transport en de verwerking van informatie in de hersenen toeneemt. Waarschijnlijk heeft dit te maken met de ongebruikelijke bewuste processen en het vermogen om de droomervaring zelf vorm te geven. Omdat lucide dromen vaak niet langer duren dan ongeveer 10 minuten, wordt de slaap zelf en met name het hersteleffect van de slaap meestal niet beïnvloed.

3. Wat is het nut van lucide dromen?

Heldere dromen kunnen veel voordelen hebben en een positieve invloed hebben op je dagelijkse humeur. Ze geven ons het gevoel vrijelijk een ervaring te kunnen ontwerpen en situaties te ervaren die in de echte wereld niet kunnen plaatsvinden. Wensen of dagdromen kunnen worden gerealiseerd, bijvoorbeeld de wens om te vliegen, onder water te ademen of een persoon te ontmoeten die in werkelijkheid onbereikbaar is. Deze ervaringen laten meestal gevoelens van vreugde, vrijheid of euforie achter.

Lucide dromen kunnen ook het vermogen tot zelfreflectie, creativiteit en prestaties bevorderen. Bovendien kan het ook nuttig zijn bij de behandeling van nachtmerries of psychische beperkingen door lucide dromers te leren de negatieve droominhoud actief te beïnvloeden en deze in een positieve situatie om te zetten.

4. Leer lucide dromen

Zelf lucide dromen opwekken is met enige oefening mogelijk. In de slaapwetenschap zijn verschillende methoden ontwikkeld waarbij lucide dromen ofwel vanuit de waaktoestand worden geïnitieerd, ofwel het bewustzijn wordt gewekt tijdens een normale droom.

Droomgeïnitieerde methode (DILD)

Het doel van deze methode is om tijdens een normale droom uit de slaap te ‘ontwaken’, zodat het een lucide droomervaring wordt. De volgende technieken kunnen helpen.

Houd een droomdagboek bij

Een droomdagboek kan helpen het bewustzijn over dromen te vergroten en de kans op een lucide droom te vergroten door intensief met dromen bezig te zijn. Om dit te doen, schrijft u elke ochtend elke droom op die u zich kunt herinneren.

Voer realitychecks uit

Lucide dromen kunnen heel realistisch lijken. Daarom is het belangrijk om onderscheid te leren maken tussen dromen en werkelijkheid – bijvoorbeeld met behulp van zogenaamde reality checks. Elke dag vraag je jezelf steeds opnieuw af of je wakker bent of droomt, met als doel dat deze vraag een routine wordt, die ook tijdens het dromen naar voren komt en tot ontwaken leidt. Kleine realiteitstests zijn ook nuttig, bijvoorbeeld door je neus en mond vast te houden en te proberen te ademen. Natuurlijk is dit in werkelijkheid niet mogelijk, maar in een droom is het geen probleem. Dit vergroot het bewustzijn van droomtekens en maakt het waarschijnlijker om een ​​droom als zodanig te herkennen en te ‘ontwaken’.

Meditatie en autosuggestie (MILD)

Voordat je gaat slapen, besluit je een lucide droom te ervaren en gebruik je gedurende de dag verschillende autosuggesties in de werkelijkheid en in de droom zelf om de lucide droom te activeren of de droomgebeurtenissen te beïnvloeden. Voor het slapengaan zijn zinnen als ‘Ik herken wanneer ik droom’ of ‘Ik zal een lucide droom hebben’ nuttig. In de lucide droom zelf kun je via autosuggesties sturen wat er gebeurt, bijvoorbeeld als je zegt: ‘Ik ben op een eiland’ en je plotseling op een eiland bevind.

Wakker geïnitieerde methode (WILD)

Als je een door ontwaken geïnitieerde methode gebruikt, oefen je met het direct vanuit de waaktoestand in een lucide droom terechtkomen zonder eerst in slaap te vallen. Je traint dus om je lichaam in slaap te laten vallen en je bewustzijn wakker te houden gedurende deze tijd. In tegenstelling tot door dromen geïnitieerde lucide dromen wordt dit als moeilijker beschouwd. Om in slaap te vallen en in een natuurlijke slaapverlamming te vervallen, moet je lange tijd stil liggen en niet bewegen. Het begin van slaapverlamming gaat ook gepaard met onaangename gewaarwordingen en kan gepaard gaan met tintelingen, jeuk of spanning en de zogenaamde hypnagogische beelden. Dit zijn visuele, auditieve of fysieke hallucinaties die kunnen optreden tijdens de overgang naar de slaap.

5. Gevaren en risico's bij lucide dromen

Tijdens de REM-slaap, waarin de meeste lucide dromen plaatsvinden, verkeert het lichaam in slaapverlamming, wat betekent dat de spieren volledig ontspannen zijn en dat we niet kunnen bewegen. Ondanks het intense dromen is er geen risico op lichamelijk letsel. Op psychologisch vlak bestaat echter het risico verslaafd te raken aan de positieve ervaringen van lucide dromen, niet wakker te willen worden en steeds meer van de werkelijkheid te vervreemden en de droomwereld in te vluchten.

6. Conclusie

• Heldere dromen / Lucide dromen zijn dromen waarin de slaper zich ervan bewust is dat hij droomt en invloed kan uitoefenen op wat er in de droom gebeurt.

• Lucide dromen kunnen op verschillende manieren worden geleerd en geoefend. Er wordt onderscheid gemaakt tussen door dromen geïnitieerde en door wakkeren geïnitieerde lucide dromen.

• Lucide dromen kunnen de stemming van de dag, het vermogen tot zelfreflectie en creativiteit bevorderen.

Gegroet en tot snel!