Het slaaphormoon melatonine
Melatonine wordt beschouwd als een wonderwapen tegen slaapstoornissen. Het slaaphormoon speelt een centrale rol in ons organisme, regelt het slaap-waakritme en beïnvloedt ook onze gezondheid en welzijn. Maar wat is melatonine en waar gaat het slaaphormoon over? Een overzicht van de betekenis, taken en functies van melatonine vindt u hier.
Inhoudsopgave
- Wat is melatonine?
- Zo wordt melatonine aangemaakt
- Gevolgen van een verstoorde melatoninebalans
- Melatonine als voedingssupplement
- Melatonine – de basis van een goede slaap
1. Wat is melatonine?
Melatonine is een van onze lichaamseigen hormonen die in de hersenen wordt aangemaakt en is een van de zogenaamde neurotransmitters. Dit zijn boodschapperstoffen die fungeren als verbindingspunten in alle zenuwcellen in het lichaam door belangrijke informatie te transporteren en zo de stofwisselingsprocessen in ons lichaam te reguleren. Een evenwichtige hormoonbalans is dus van groot belang voor het gezond functioneren van ons lichaam.
Het hormoon melatonine is in belangrijke mate betrokken bij de controle van ons slaap-waakritme en wordt daarom ook wel het “slaaphormoon” genoemd. In interactie met cortisol, bekend als het ‘stresshormoon’, reguleert het ons circadiane ritme. Tegen de avond neemt de concentratie melatonine in het lichaam toe, waardoor we moe worden, ontspannen en in slaap vallen. Om zonder problemen een goede nachtrust te vinden, moet ons lichaam voldoende melatonine produceren en voldoende tijd hebben om te ontspannen. Tips om te ontspannen voor het slapengaan vind je in dit artikel. Naast deze belangrijke functie voor slaap en nachtelijke regeneratie, die essentieel zijn voor onze gezondheid, beïnvloedt melatonine ook onze psyche en heeft het ook een sterke antioxiderende werking, die celbeschadiging helpt voorkomen.
2. Zo wordt melatonine
aangemaaktDe omzetting van de boodschapper serotonine in melatonine is een van de belangrijkste taken van de pijnappelklier (epifyse), die zich in het centrum van onze hersenen bevindt. Hun functie wordt beslissend beïnvloed door licht en duisternis en daarmee ook door het natuurlijke dag-nachtritme. Overdag produceert het lichaam serotonine, dat bekend staat als het gelukshormoon vanwege de ontspannende en stemmingsverbeterende effecten. Naarmate de duisternis toeneemt, begint de omzetting van serotonine in het slaaphormoon melatonine. De melatonineconcentratie in ons bloed is tussen twee en vier uur 's nachts het hoogst, voordat deze weer afneemt en door het opkomende daglicht wordt onderdrukt.
3. Gevolgen van een verstoorde melatoninebalans
De verstoring van de lichaamseigen melatonineproductie kan uiteindelijk leiden tot slaapstoornissen of problemen met inslapen. Als de belangrijke omzetting in de avond wordt geremd door onnatuurlijke lichtomstandigheden, kan het lichaam niet genoeg melatonine aanmaken en mist het daardoor duidelijke signalen om zich voor te bereiden op de slaap. Dit gebeurt tegenwoordig gemakkelijk omdat we, in tegenstelling tot de natuurlijke duisternis, onze kamers tot laat in de nacht verlichten met kunstmatige lichtbronnen of gebruik maken van schermen zoals televisies en smartphones. Maar een tijdsverandering, bijvoorbeeld na een lange reis, of het werken in ploegendiensten, zorgt er vaak voor dat ons ritme uit balans raakt en onze slaap verstoord wordt door een laag melatoninegehalte.
Overigens: Door de doorgaans weinig uren daglicht blijft het melatoninegehalte in het bloed overdag hoog, vooral in de winter. Dit is hoe ernstige vermoeidheid en lusteloosheid ontstaan in het koude seizoen. Hier lees je hoe je de herfst en winter toch fit kunt blijven.
4. Melatonine als voedingssupplement
Er zijn tegenwoordig al talloze medicijnen en supplementen die het lichaam van melatonine voorzien en zo het inslapen bevorderen en ons slaapgedrag verbeteren. Er zijn twee manieren om het lichaam op natuurlijke wijze te ondersteunen.
Directe ondersteuning: melatonine
Melatonine kan direct door ons lichaam worden opgenomen, bijvoorbeeld in de vorm van capsules of als mondspray. Uit onderzoek blijkt dat je daadwerkelijk sneller in slaap valt na een extra inname van het slaaphormoon. De aanbevolen dosis is 1 tot 2 mg melatonine per dag, die, afhankelijk van de doseringsvorm, enige tijd voor het naar bed gaan wordt ingenomen. Op deze manier kunnen vermoeidheid en slaperigheid op natuurlijke wijze worden ondersteund, omdat het melatoninegehalte wordt verhoogd en het lichaam de belangrijke slaapsignalen kan ontvangen.
Indirecte ondersteuning: L-tryptofaan
Het gelukshormoon serotonine wordt in het donker omgezet in melatonine. Om deze reden is een gezond serotonineniveau niet alleen gunstig voor ons humeur en welzijn, maar ook een belangrijke voorwaarde voor de melatonineproductie.
L-Tryptofaan is een essentieel aminozuur en een basisbouwsteen van serotonine. De extra inname van L-tryptofaan via een voedingssupplement helpt het lichaam van een belangrijke bouwsteen te voorzien, zodat het op natuurlijke wijze voldoende serotonine en, in de volgende stap, melatonine kan aanmaken.
5. Melatonine – De basis voor een goede nachtrust
Zoals je kunt zien is melatonine, bekend als het slaaphormoon, een essentiële boodschapper die een heel centrale rol speelt in onze gezondheid. Om gemakkelijk in slaap te kunnen vallen en gezonde slaapgewoonten te ondersteunen, moeten we letten op onze melatoninebalans en ervoor zorgen dat het lichaam op natuurlijke wijze voldoende slaaphormonen kan produceren.
Onze tip: Dim de lichten een paar uur voordat je naar bed gaat en probeer 's avonds en vooral 's nachts felle schermen en andere lichtbronnen te vermijden. U kunt er ook voor zorgen dat u evenwichtig eet en overdag voldoende daglicht binnenkrijgt. Zo voorzie je je lichaam van voldoende L-tryptofaan, bevorder je de door licht geïnduceerde serotonineproductie en bereid je het optimaal voor op de avondmelatoninesynthese.
6. Conclusie
-
Het slaaphormoon melatonine is een natuurlijke boodschapperstof die het slaap-waakritme reguleert en ons 's avonds moe en slaperig maakt.
-
Als de duisternis toeneemt of er een gebrek aan licht is, wordt het gelukshormoon serotonine in de hersenen omgezet in melatonine
-
Een laag melatoninegehalte bevordert slaapstoornissen en problemen met inslapen.
-
Voedingssupplementen met melatonine worden goed verdragen en kunnen u helpen in slaap te vallen.
-
L-Tryptofaan is een basisbouwsteen van serotonine en kan de melatonineproductie positief beïnvloeden.
-
Ondersteun uw slaap door overdag daglicht te krijgen om serotonine te produceren, een uitgebalanceerd dieet te volgen om uw lichaam van L-tryptofaan te voorzien en 's avonds de lichten te dimmen.