Wat gebeurt er tijdens de REM-slaap?

REM-slaap is een van de vijf slaapfasen die we elke nacht doorlopen en wordt vaak droomslaap genoemd. Hier leggen we uit wat er precies gebeurt tijdens de REM-slaap en waarom het zo belangrijk is voor onze gezondheid en hersenprestaties.

Inhoudsopgave

1. Slaapfasen in één oogopslag
2. Wat er gebeurt tijdens de REM-slaap?
3. Waarom hebben we REM-slaap nodig?
4. Hoeveel REM-slaap hebben we nodig?
5. Aandoeningen van de REM-slaap
6. Conclusie

1. Slaapfasen in één oogopslag

Elke nacht doorlopen we verschillende slaapcycli, die zijn onderverdeeld in verschillende slaapfasen. De fasen van in slaap vallen en lichte slaap worden gevolgd door een diepe slaap, die vervolgens overgaat in de bekende REM-slaap. REM staat voor “Rapid Eye Movement” omdat in deze fase de ogen snel heen en weer bewegen onder de gesloten oogleden.

In elke slaapfase vinden verschillende belangrijke lichaamsprocessen plaats, die er allemaal toe bijdragen dat de slaap over het algemeen rustgevend is. Terwijl diepe slaap zich primair richt op energiebalans en groeiprocessen, is REM-slaap van fundamenteel belang voor cognitieve en emotionele verwerkingsprocessen die plaatsvinden in de hersenen. Het wordt ook wel droomslaap genoemd, omdat dromen hier bijzonder intensief worden ervaren en vaker worden herinnerd.

2. Wat gebeurt er precies tijdens de REM-slaap?

REM-slaap is de laatste fase binnen een slaapcyclus en volgt onmiddellijk op de regeneratieve diepe slaap. De bloedstroom en activiteit in de hersenen nemen toe, de bloeddruk stijgt en ook de hartslag en ademhaling worden onregelmatiger. In het EEG worden in plaats van de langzame deltagolven die de diepe slaap domineren, opnieuw thetagolven met een hogere frequentie gemeten. Wetenschappelijke studies hebben ook aangetoond dat de hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor het verwerken van emoties (het limbisch systeem) zelfs actiever zijn dan wanneer ze wakker zijn, terwijl de hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor het plannen van denken, bijvoorbeeld. B de prefrontale cortex was minder actief dan wanneer hij wakker was.

Dit draagt ​​ertoe bij dat dromen bijzonder intens worden ervaren tijdens de REM-slaap. Het lichaam bevindt zich in wat bekend staat als slaapverlamming, waarbij de hersenstam de overdracht van commando's naar de spieren blokkeert. De enige beweging die dan zou moeten plaatsvinden is de karakteristieke horizontale oogbeweging. Dit mechanisme beschermt dromers tegen het naspelen van de droomgebeurtenissen en het verwonden van zichzelf of anderen met ongecontroleerde bewegingen.

De kans dat je wakker wordt uit de REM-slaap is doorgaans groter dan uit de diepe slaap, omdat dit de laatste fase van een slaapcyclus is en gepaard gaat met hogere hersenactiviteit en alertheid.

3. Waarom hebben we REM-slaap nodig?

Tijdens de REM-slaap vinden veel belangrijke verwerkings- en leerprocessen plaats in de hersenen en wordt het procedurele geheugen gevormd, dat de basis vormt voor onbewuste vaardigheden zoals geautomatiseerde bewegingssequenties en motorisch leren. Daarnaast worden de emoties en ervaringen van de dag verwerkt. REM-slaap speelt een belangrijke rol, vooral voor cognitieve prestaties en mentale, emotionele gezondheid.

4. Hoeveel REM-slaap hebben we nodig?

Pasgeborenen en kleine kinderen hebben meer REM-slaap nodig dan volwassenen voor de ontwikkeling van de hersenen en de geheugenvorming en brengen daarom bijna de helft van hun slaap door in de REM-fase, d.w.z. ongeveer 8 uur per dag. Met het ouder worden verandert de slaapstructuur echter en neemt de hoeveelheid REM-slaap af. Op volwassen leeftijd besteden we ca. 2 uur REM-slaap per nacht.

We geven hier meer informatie over veranderingen in de slaapstructuur met de leeftijd.

5. REM-slaapstoornissen

Te weinig REM-slaap

Minder REM-slaap houdt verband met een slechtere lichamelijke en geestelijke gezondheid, en uit onderzoek blijkt dat dit ook de sterfte kan verergeren. Bovendien lijkt te weinig REM-slaap de leerprocessen en cognitieve prestaties negatief te beïnvloeden.

REM-slaapgedragsstoornis (RBD)

Bij REM-slaapgedragsstoornis treedt Slaapverlamming niet of slechts gedeeltelijk op en worden spierbewegingen tijdens het dromen niet langer correct onderdrukt. Dit leidt ertoe dat de getroffenen hun droomervaring uitbeelden door in bed te bewegen, rechtop te zitten, te schoppen of zich verbaal uit te drukken, b.v. B door te spreken, te schreeuwen, te lachen of te vloeken.

Volgens onderzoeken hebben degenen die getroffen zijn door een REM-slaapgedragsstoornis een kans van 80% om in de komende 15 jaar te lijden aan een neurodegeneratieve ziekte zoals Parkinson of Alzheimer.

Narcolepsie

Narcolepsie verwijst naar een neurologische disfunctie van de hersengebieden die de slaap en waakzaamheid controleren. Het verandert het slaap-waakgedrag en manifesteert zich onder meer in extreme slaperigheid of oncontroleerbare slaapaanvallen gedurende de dag, waarbij de getroffenen plotseling moe worden, zelfs in ongebruikelijke situaties, en direct vanuit de waaktoestand overgaan in de REM-slaap. Wij leggen hier uit wat er precies gebeurt bij narcolepsie.

Nachtmerriestoornis

Vanwege de intense droomervaring worden Nachtmerries bijzonder vaak ervaren tijdens de REM-slaap. Bij het verwerken van emoties kan er stressvolle, beangstigende of stressvolle droominhoud ontstaan ​​die tot negatieve droomervaringen leidt.

6. Conclusie

• REM-slaap is een van de vijf slaapfasen die elke nacht plaatsvinden.

• In de REM-slaap vinden intensieve dromen en emotionele en cognitieve verwerkingsprocessen plaats.

• Gezonde volwassenen brengen elke nacht ongeveer 2 uur in REM-slaap door.

• Te weinig of verstoorde REM-slaap kan de gezondheid en prestaties op de lange termijn schaden en neurodegeneratieve ziekten zoals de ziekte van Alzheimer of Parkinson bevorderen.

  Gegroet en tot snel!