Ons humeur en onze slaap
Vermoeidheid, nervositeit en spanning - slecht of te weinig slaap schaadt niet alleen onze gezondheid, maar kan ook een beslissende invloed hebben op ons humeur. Hier leest u hoe slaap onze psyche beïnvloedt, of goede slaap ons in een goed humeur brengt en wat u kunt doen om 's ochtends positief aan de dag te beginnen.
Inhoudsopgave
- Goede en slechte stemmingen
- De psyche in slaap
- Dit is hoe slecht slapen je humeur schaadt
- Gebrek aan slaap
- Slaapstoornissen
- Te veel slaap
- Begin de dag positief
- Conclusie
1. Goed en slecht humeur
Het stressvolle dagelijkse werkleven, het hectische gezinsleven of de donkere, koude winterdagen kunnen ons humeur soms behoorlijk beïnvloeden en het ons moeilijk maken om de dag goedgehumeurd en optimistisch door te komen. Onze psyche reageert dag na dag op talloze interne en externe prikkels die emoties opwekken en ons welzijn en onze gemoedstoestand beïnvloeden. Maar onze slaap kan ook invloed hebben op ons humeur. Het is geen toeval dat we mensen in een slecht humeur vragen of ze ‘s ochtends “met het verkeerde been zijn opgestaan”.
De basis van onze emotionele reacties, gevoelens en sensaties ligt in onze hersenen, meer bepaald in het zogenaamde limbische systeem. Hierbij worden interne en externe prikkels geregistreerd en verwerkt, bijvoorbeeld gekoppeld aan herinneringen en wordt er een emotionele reactie teweeggebracht door het vrijkomen van verschillende hormonen. Vooral het beloningssysteem in onze hersenen is cruciaal voor onze gemoedstoestand. Wanneer we positieve situaties of gebeurtenissen meemaken, komen de boodschapperstoffen dopamine en serotonine, ook wel gelukshormonen genoemd, vrij en ervaren we positieve gevoelens zoals geluk, vreugde of optimisme. Serotonine heeft ook een kalmerend effect op onze zenuwen en ons welzijn, bevordert het innerlijke evenwicht en bevordert, langs een andere weg, ook onze slaap.
2. De psyche in slaap
Onze beloningssystemen en emotionele verwerking van informatie zijn meestal sterk gerelateerd aan slaap. Ons lichaam en onze hersenen regenereren vooral in de diepe slaapfasen. De energievoorraden worden aangevuld en ervaringen en informatie worden verwerkt en opgeslagen in de hersenen. Ongestoorde, vredige slaap is daarom niet alleen van groot belang voor het gezond functioneren van ons organisme, maar is ook cruciaal voor onze geestelijke gezondheid en emotionele toestand.
En een gezond slaap-waakritme is ook goed voor ons humeur, wat weer een positief effect heeft op de slaap zelf. Gedurende de dag maakt het lichaam meer van het gelukshormoon serotonine vrij, wat een positieve stemming bevordert, ons zenuwstelsel kalmeert en negatieve gevoelens veroorzaakt door stress of overstimulatie tegengaat. Tegen de avond wordt serotonine omgezet in het slaaphormoon melatonine, waardoor we moe worden en kunnen slapen. 's Nachts presteert ons lichaam op een laag prestatieniveau, daalt de lichaamstemperatuur en daalt het serotonineniveau. Dit is hoe de beroemde nachtelijke sombere stemming ontstaat, die zich vervolgens tijdens de nachtelijke waakfasen manifesteert door negatieve gedachten of uitgebreid piekeren.
3. Dit is hoe slecht slapen je humeur schaadt
Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat onze stemming wordt beïnvloed door hoe lang we slapen, maar vooral door de kwaliteit van onze slaap. Waarom is dat?
Gebrek aan slaap
Gebrek aan slaap en frequente slaaponderbrekingen voorkomen dat onze regeneratie optimaal verloopt en zorgen ervoor dat we niet voldoende diepe slaap krijgen. Dit zet het lichaam onder druk, waardoor onze cortisolspiegels stijgen en dit talloze negatieve gevolgen heeft voor onze gezondheid en welzijn. We zijn moe, hebben minder energie, zijn sneller geïrriteerd en kunnen ons minder goed concentreren. Dit tempert uiteraard ook onze stemming de volgende dag en kan op zijn beurt een negatieve invloed hebben op de slaap, omdat we onszelf onder druk zetten en het moeilijk vinden om te ontspannen.
Slaapstoornissen
Vooral onderbroken en verstoorde nachtrust kan een impact hebben op de stemming en onze emotionele perceptie. Regelmatig wakker worden verstoort de natuurlijke slaapcycli en vermindert zo de hoeveelheid diepe slaap. Verschillende onderzoeken tonen aan dat frequent ontwaken een negatieve invloed had op de stemming van de proefpersonen, waardoor ze minder ontvankelijk werden voor positieve stimuli en ontvankelijker voor negatieve stimuli. De proefpersonen bij wie de slaap meerdere keren per nacht werd onderbroken, waren minder gevoelig voor positieve emoties zoals vreugde en geluk en reageerden juist sterker op negatieve gevoelens zoals woede of angst. Ook werd duidelijk dat de proefpersonen niet in staat waren positieve ervaringen goed waar te nemen en ervan te genieten.
Hoe we onze wakkere uren 's nachts doorbrengen, is ook cruciaal. Als het moeilijk is om weer in slaap te vallen, begint vaak de beroemde gedachtencarrousel of zetten we onszelf onder druk, wat het stressniveau weer verhoogt en een vredige slaap verder verhindert.
Te veel slaap
Maar te veel slaap kan ook onze stemming schaden en zelfs depressieve stemmingen verergeren. Naast voldoende diepe slaap is de droomslaap (REM-slaap), waarin onze hersenen bijzonder actief zijn, een belangrijke basis voor een gezonde hersenfunctie en een stabiele psyche. Studies tonen zelfs aan dat mensen die aan slaapstoornissen lijden vijf keer zoveel kans hebben om een depressie te ontwikkelen.
4. Begin de dag positief
Goed slapen = goed humeur? Voldoende en vooral ongestoorde slaap speelt een cruciale rol in hoe we ons overdag voelen. Met een gezonde slaap 's nachts, voldoende daglicht, beweging in de frisse lucht en positieve ervaringen overdag kun je bovendien de aanmaak van gelukshormonen ondersteunen en 's avonds in slaap vallen. En uw dagelijkse voeding en vitaminetoevoer kunnen u ook helpen uw hormoonspiegels in balans te houden, beter te slapen en zo een goed humeur te behouden. Zo kun je ‘s avonds ontspannen in slaap vallen en evenwichtig, optimistisch en met een goed humeur aan de dag beginnen.
Hoe je de dag gemotiveerder kunt beginnen met de perfecte ochtendroutine, lees je in dit artikel.
5. Conclusie
-
Onze stemming wordt bepaald door positieve of negatieve emotionele reacties in de hersenen
-
Gebrek aan slaap, slaapstoornissen en te veel slaap schaden de geestelijke gezondheid en staan positieve emoties en stemmingen in de weg
-
Negatieve sensaties beïnvloeden de stemming en verstoren op hun beurt een gezonde, rustgevende slaap
-
Een gezonde slaap, voldoende beweging en de juiste voeding bevorderen de aanmaak van gelukshormonen en hebben een positief effect op je humeur.